تأثیر شرایط نگهداری، رطوبت و قوه نامیه اولیه بذر سویا بر زوال بذر

به منظور ارزیابی زوال بذر سویا رقم ویلیامز در استان اردبیل تحقیقی به صورت آزمایش فاکتوریل بر پایه طرح کاملاً تصادفی در سال 1392 اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل سه قوه نامیه 80%، 85% و 90%، سه میزان رطوبت اولیه بذر شامل رطوبت 10%، 12% و 14% و دو شرایط نگهداری بذر در انبار متداول مرکز تحقیقات کشاورزی مغان و انبار کنترل شده در کرج در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد بذرهای با رطوبت اولیه بالا به طور معنی داری درصد گیاهچه های عادی، سرعت جوانه زنی و شاخص بنیه گیاهچه پایین تری داشتند. همچنین مشخص گردید که بین دو سطح رطوبتی 10 و 12% تفاوت معنی داری مشاهده نشد؛ بنابراین، رطوبت بذر سویای 12 درصد رطوبت مناسبی برای نگهداری بذر می باشد. افزایش رطوبت بذر به بیش از 12 درصد سبب زوال سریع تر بذر سویا گردید، به طوری که بذرهای با محتوی رطوبتی اولیه بالا به ویژه در شرایط انبار کردن نامناسب کیفیت خود را سریع تر از دست داده و در شرایط مزرعه ای به دلیل کاهش تراکم نهایی سبب کاهش عملکرد گردید. نگهداری بذرها در شرایط کنترل شده سبب کاهش سرعت زوال بذرها گردید. همچنین افزایش درصد رطوبت بذر در شرایط انبار معمولی مغان اثر مضر بیشتری بر روی کیفیت بذر گذاشت و اثر رطوبت بذر به همراه دما و رطوبت نسبی بالای محیط در انبار مغان سبب تشدید زوال بذر سویا گردید. نتایج این آزمایش نشان دادند بذرهای با قوه نامیه بالا پس از انبار کردن کیفیت بذر بالاتری داشتند ولی رطوبت بذر و شرایط انبار کردن عوامل مهم تری نسبت به قوه نامیه اولیه می باشند به طوری که اثر قوه نامیه در بذرهای نگهداری شده با رطوبت بالا در انبار مغان معنی دار نبود.